پرایس اکشن چیست؟ (روش معامله با Price Action)
پرایس اکشن Price Action Trading یا مختصر شده PAT عبارتست از اینکه تریدر تمام تصمیمات خود در مورد ترید را فقط بر اساس نمودار قیمت (بدون هیچ اندیکاتور، اکسپرت و …) اخذ میکند.
پرایس اکشن (به انگلیسی Price Action) به معنای عملکرد قیمت یا حرکات قیمت است.
هر معاملهگری که تصمیمات خود را براساس تحلیل تکنیکال و نمودار قیمت میگیرد به شیوه متفاوتی معامله میکند.
هزاران استراتژی متفاوتی وجود دارد که معاملهگران از آنها استفاده میکنند.
این استراتژیها معمولا در سه دسته بسیار کلی جای میگیرند:
- معاملهگری براساس پرایس اکشن
- معاملهگری براساس اندیکاتورها همانند MFI یا RSI و اسیلاتورها
- معاملهگران با ترکیبی از هر دو روش
استراتژیهای خاصتر دیگری نیز وجود دارند، مانند فصلی (seasonality)، جریان سفارش (order flow)، یا آماری (statistical).
معامله بر اساس پرایس اکشن یکی از سادهترین اَشکال معاملهای است که میتوان آموخت، و چه در بازار سهام معامله کنید، چه ارز و چه بازارهای دیگر، البته یکی از موثرترینها روشها در معاملات به شمار میرود.
اگر به تازگی معاملهگری را آغاز کردهاید، یادگیری معامله بر اساس پرایس اکشن میتواند نقطه شروع فوقالعادهای باشد.
تعریف معاملات پرایس اکشن
معاملات بر اساس پرایس اکشن به این معناست که مبنای تصمیمات معاملهگری را بر پایه حرکات قیمت یک دارایی قرار دهید.
شما در معاملهگری با پرایس اکشن، از اندیکاتورها یا سایر روشهای تحلیل استفاده نخواهید کرد اما اگر استفاده کنید وزن بسیار اندکی در جریان تصمیمگیری معاملاتی به آنها خواهید داد.
یک معاملهگر پرایس اکشن باور دارد که تنها منبع واقعی اطلاعات خود قیمت است.
بالا رفتن سهام به معاملهگر پرایس اکشن میگوید که افراد در حال خرید هستند.
سپس معاملهگر براساس قدرت و تهاجمی بودن خرید ارزیابی میکند که آیا این روند ادامه خواهد داشت یا خیر. معاملهگران پرایس اکشن معمولا خودشان را درگیر اینکه چرا چیزی اتفاق افتاد نمیکنند.
با استفاده از نمودارهای تاریخی و اطلاعات قیمت در زمان واقعی مانند قیمتهای عرضه و تقاضا، حجم معاملات (volume)، شتاب (velocity)، و بزرگی (magnitude)، معاملهگر پرایس اکشن به دنبال یک نقطه ورود مطلوب برای معامله خود است.
نقطه ورود مطلوب به کنترل ریسک در معاملات کمک کرده و البته سود بالقوهای نیز به همراه دارد.
نمودار ساده در برابر نمودار شلوغ مملو از اندیکاتور
برای نشان دادن تفاوت بین چارت ساده پرایس اکشنی و چارتی که تعدادی از محبوب ترین اندیکاتور ها بر روی آن قرار دارد، دو چارت زیر بعنوان مثال در نظر بگیرید.
در نمودار اولی هیچ اندیکاتوری وجود ندارد و پرایس اکشن خالص است. و در چارت پائینی اندیکاتور های استوکاستیک، MACD، ADX و بالینگر باند قرار دارد.
نمودار شلوغ
نکته حائز اهمیت اینکه: چارتی که دارای تعداد بیشتری اندیکاتور باشد، با اشغال بخشی از چارت سبب کوچک شدن قسمت نموار قیمت شده و این باعث می شود توجه تریدر به حرکت خالص قیمت کمتر شود.
بنابراین نه تنها فضای کمتری از صفحه مانیتور شما به حرکت قیمت اختصاص می یابد بلکه توجه شما آنطور که باید و شاید بطور کامل بر روح چگونگی حرکت قیمت متمرکز نمیشود.
انواع استراتژیهای پرایس اکشن
یک استراتژی متداول پرایس اکشن شکست یا برکاوت (breakout) نام دارد.
در استراتژی برکاوت هنگامی که قیمت یک دارایی درحال حرکت با گرایش (tendency) خاصی است، اگر آن گرایش شکسته شود، به معاملهگر یک فرصت جدید معاملاتی را نشان میدهد.
به عنوان مثال، سهامی که در ۲۰ روز گذشته بین ۱۱۰۰ تا ۱۰۰۰ تومان معامله شده و سپس بالاتر از ۱۱۰۰ تومان رفته را در نظر بگیرید.
این تغییر در گرایش به معاملهگر نشان میدهد که حرکت نوسانی احتمالا پایان یافته و با تشکیل یک روند جدید، حرکت به سمت ۱۲۰۰ تومان (یا بالاتر) آغاز شده است.
شکستها یا برکاوتها در الگوهای قیمت مختلفی از جمله محدودههای رنج، الگوهای مثلث، سروشانه، و پرچم اتفاق میافتند.
شکست به این معنا نیست که قیمت بطور قطع در مسیر پیشبینیشده حرکت خواهد کرد، و اغلب هم حرکت نمیکند.
وقتی قیمت پس از شکست یک سطح، دوباره به سطح قبلی باز میگردد شکست شکست کاذب (false breakout) نام دارد و اغلب فرصت معاملاتی را در خلاف جهت شکست نشان میدهد.
شکستها میتوانند بزرگ یا کوچک باشند.
به هنگام وجود ثبات در قیمت، یا درواقع دورههای کوتاهی که حرکات قیمت در یک محدوده خاص نوسان میکند، شکستهای یک روند میتوانند پتانسیل سودی عالی ایجاد کنند.
در یکی دیگر از استراتژیهای پرایس اکشن، چگونگی شکل گرفتن میلههای قیمت در یک نوع خاص از نمودار بررسی میشود.
به عنوان مثال، هنگام استفاده از استراتژیهای کندل استیک (نمودارهای شمعی)، معاملهگران از استراتژیهایی مانند الگوی کندل (شمع) پوششی استفاده میکنند.
همنچنین معاملهگران از محدودههای حمایت قیمت و مقاومت که به آنها فرصتهای معاملاتی خوبی میدهد بهره میگیرند.
محدودههای حمایت و مقاومت در مناطقی هستند که قیمت پیش از این میل به بازگشت داشته است. قیمت ممکن است در آینده به چنین محدودهایی واکنش نشان دهد.
بیشتر بخوانید: روش معامله براساس حمایت و مقاومت
چگونه روند بازار را تشخیص دهیم
یکی از اولین مراحل یادگیری معامله با پرایس اکشن، عبارتست از تشخیص بازار رونددار از بازار رنج.
محدوده رنج یا بازار رنج به بازاری گفته میشود که روند خاصی در آن وجود ندارد و قیمت در یک محدوده خاص نوسان میکنند.
استراتژی تعقیب روند یکی از استراتژیهائی است که بیشترین احتمال موفقیت را داراست و اگر بخواهید در بازار سود کنید، باید آنرا بخوبی فرا بگیرید.
بطور خلاصه زمانی بازار را صعودی میدانیم اگر در نمودار قیمت، سقفها و کفهای بالاتر شکیل شود (higher highs and higher lows) و روند نزولی زمانی است که کفها و سقفهای پایینتر از قبل تشکیل شود.
بیشتر بخوانید: چگونه براساس خطوط روند قیمت معامله کنیم؟
مزایا و مشکلات پرایس اکشن
اگر از یک استراتژی پرایس اکشن آگاهی داشته باشید، معمولا نیاز به تحقیق بیشتر نخواهید داشت.
یک دارایی با شرایط خاص قیمتی که احتیاج دارید پیدا کنید یا منتظر شکل گرفتن آن شرایط باشید.
یک مزیت دیگر پرایس اکشن این است که شما با این استراتژی اغلب ورودها و خروجهای مطلوبتری در مقایسه با بسیاری از روشهای مبتنی بر اندیکاتور خواهید داشت.
با اینکه اندیکاتورها از قیمت به عنوان مبنای خود استفاده میکنند، اغلب مواقع سیگنالها را خیر دیر صادر میکنند و از پرایس اکشن جا میمانند.
با تمرکز صرف روی قیمت، به جای صبرکردن برای اطلاعاتی که قرار است از یک اندیکاتور جامانده به دست بیاورید، اطلاعات را در زمان واقعی به دست خواهید آورد.
خودکار کردن استراتژیهای پرایس اکشن دشوار است و این یک مشکل محسوب میشود. به این معنا که شما خودتان باید مراقب ایجاد الگوها باشید و معامله را نمیتوانید اتوماتیک کنید.
این برای اکثر افراد مشکل خاصی نیست، اما اگر میخواهید ربات معاملهگری بسازید که برایتان معامله کند، بسیاری از استراتژیهای پرایس اکشن با این فرآیند سازگار نیستند.
پرایس اکشن یک استراتژی کامل نیست.
همانطور که در سایر انواع استراتژیهای معاملاتی معاملات زیانده خواهید داشت، با استفاده از پرایس اکشن نیز برخی از معاملات شما موفق نخواهد بود.
با اینکه پرایس اکشن روی کاغذ عالی به نظر میرسد، تنها هنگامی متوجه عملکرد قیمت خواهید شد که خودتان وارد معامله شوید.
اگر قیمت بالاتر برود و شما خرید کنید، قیمت ممکن است کمی بعد شروع به افت کند.
هرگز نمیتوانید بطور کامل از چنین شرایطی اجتناب کنید. تنها مسئلهای که اهمیت دارد این است که بیش از آنچه در معاملات زیانده از دست میدهید در معاملات سودده سود کسب کنید.
یادگیری این کار به زمان و تمرین احتیاج دارد.
نکته مهم :
پرایس اکشن چه اطلاعاتی را به ما میدهد؟
پرایس اکشن در نمودارهایی که قیمت یک دارایی را در طول زمان نشان میدهند، قابل استفاده است. اکثر سرمایهگذاران ترجیح میدهند از نمودار شمعی ژاپنی و یا به اصطلاح کندل استیک استفاده کنند؛ زیرا اطلاعات بسیار زیادی همچون قیمت آغازین، قیمت پایانی، اوج و کف قیمت را در یک شمع به ما نشان میدهد.
الگوهایی همچون الگوی پوشا و یا سه شمعی نوعی پرایس اکشن محسوب میشوند. به طور کلی با استفاده از پرایس اکشن میتوان متوجه اتفاقات بعدی بازار شد.
استفاده از پرایس اکشن برای سود مداوم
سرمایهگذارانی که از پرایس اکشن استفاده میکنند، از اطلاعات به دست آمده از این حرکات بهره میبرند تا استراتژیهای معامله و خرید و فروش خود را بچینند. این معاملهگران دنبال سیگنالهای مخصوصی هستند تا خودشان را در بازار نشان بدهند و این افراد اقدام به معامله کنند.
در بخش زیر مثالهایی از اطلاعات و نشانههایی که سرمایهگذاران در پرایس اکشن به دنبال آنها هستند را مشاهده میکند:
- آیا قیمت یک شکست ناقص (False Break) را تشکیل داده است؟
- یک روند وجود دارد؟
- بازار در حال نوسان است؟
- آیا قیمت در نزدیکی سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته است؟
- آیا نمودار قیمت سیگنال یک بازگشت و برعکس شدن قیمتی را میدهد که نشاندهنده تغییر روند بازار است؟
با استفاده از پاسخ این سوالات که در پرایس اکشن و با استفاده از دیگر اندیکاتورها به دست میآید، سرمایهگذاران میتوانند سطوح کلیدی عرضه و تقاضا در نمودار را تعیین کنند.
آنها همچنین میتوانند مشخص کنند که آیا قیمت میتواند سطح خاصی را بشکند و یا بازگشت قیمتی خواهد داشت و با ترکیب این موارد میتوانند معاملات پر سودی را به انجام برسانند.
انواع خرید و فروش با استفاده از پرایس اکشن
سرمایهگذارانی که از پرایس اکشن استفاده میکنند، دائما نمودار را برای پیدا کردن سیگنالهای فعالکننده مورد ارزیابی و بررسی قرار میدهند. این بررسی میتواند تنها با خود پرایس اکشن و یا با استفاده از دیگر اندیکاتورهای کمکی در تحلیل تکنیکال انجام شود. یک مثال از این فعالکنندهها و سیگنالها پین بار است.
پین بار یک سیگنال بازگشت قیمتی است که در هر نوع نمودار و در هر بازه زمانیای قابل استفاده است. پین بار یک سیگنال پرایس اکشن بسیار قدرتمند است که بعد از اصلاح قیمتی نمودار به وجود آمده و از یک شمع تشکیل شده است.
با استفاده از پین بار میتوان اقدام به خرید یا فروش کرد و اغلب سیگنال و نشانهای برای تغییر روند و ممنتوم است. پین بار فقط یکی از تعداد بسیار زیادی از سیگنالهای پرایس اکشنی است که میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. از دیگر سیگنالها و الگوها میتواند با بار پوشایی، بازگشت قیمتی دو تایی، بارهای داخلی، ادامهدارها، شکستها و الگوهای شکستهای ناقص و جعلی اشاره کرد.
یک پین بار شامل موارد زیر است:
- قیمت آغازین و پایانی در محدوده شمع قبلی
- سایه شمع با طول حداقل سه برابر بدنه شمع
- بلندتر بودن سایه شمع از دیگر شمعهای نمودار
در زیر تصویری از یک پین بار را مشاهده میکنید:
دیگر موارد مفید پرایس اکشن با سود زیاد و ریسک کم
همانطور که گفته شد سیستم معاملاتی پرایس اکشن خیلی گستردهتر از بررسی شمع قبلی و انجام معامله است و در واقع این کاری است که معاملهگران الگویی انجام میدهند؛ اما یک سرمایهگذار متمرکز بر پرایس اکشن، خیلی گستردهتر عمل کرده و تمام نمودار را در نظر میگیرد.
قیمت همیشه یک نکته برای ما دارد و فهمیدن و یادگیری آن نکته یک بخش حیاتی در معامله با استفاده از پرایس اکشن و نمودار است.
معامله با روند
در معامله روندی، سرمایهگذاران به دنبال این هستند که معاملات خود را در جهت روند فعلی قیمت انجام بدهند؛ اما این روندها توسط سرمایهگذاران بسیار دست کم گرفته شده و به نوعی از آن غفلت شده است.
از برخی از سرمایهگذاران با تجربه خواهید شنید که “روند بهترین دوست تو در بازار است، تا زمانی که خم شود” و این جمله کاملا درست میباشد و شاید بتوان بهترین معاملات و بیشترین سودها را در جهت یک روند پیدا کرد.
بهترین روش برای بالا بردن شانس سودتان در معامله این است که در جهت یک روند معامله کنید و بسیار عجیب است که این استراتژی فوقالعاده ساده و در عین حال فوقالعاده قدرتمند دست کم گرفته شده و از آن چشمپوشی میشود.
بهترین روندها آنهایی هستند که به طور واضح و مشخص در برابر چشمان شما قرار میگیرند؛ زیرا هرچه این روندها در نظر شما واضحتر باشند، در نظر بقیه نیز اینطور است و در نتیجه یک روند قوی و پایدار را خواهیم داشت.
وقتی که مشخص کردن یک روند سخت شده و نتوان آن را به راحتی پیدا کرد، به سراغ اندازهگیری قدرت ممنتوم میرویم. ابزارهای بسیار زیادی برای اندازهگیری ممنتوم و یا مشخص کردن روند و تغییر روند وجود دارد؛ اما هیچ یک به اندازه خود پرایس اکشن کاربرد ندارند.
سطوح حمایت و مقاومت
یکی دیگر از مواردی که در پرایس اکشنها قابل مشاهده است، سطوح مقاومت و حمایت است. قطعا در این مقاله قصد نداریم به طور کامل در مورد حمایت و مقاومت و نحوه کار با آنها صحبت کنیم. شما میتوانید در مقاله تخصصی خط حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال در مورد این پدیدهها به طور کامل بخوانید.
سطوح حمایت و مقاومت اهمیت بسیار زیادی در بازار دارند و اطلاعات مهمی در مورد عرضه و تقاضا به سرمایهگذاران متمرکز بر پرایس اکشن میدهند. خطوط حمایت و مقاومت همیشه باقی نمانده و گاهی اوقات نمودار قیمت آنها را میشکند.
سیگنالهای زیادی از نزدیک شدن به این خطها و یا شکستن آنها قابل برداشت است؛ برای مثال وقتی نمودار قیمت در حال نزدیک شدن خیلی زیاد به سطح مقاومت باشد، بهترین زمان برای فروش به وجود میآید و بالعکس این موضوع نیز برقرار بوده و هنگام نزدیک شدن به خط حمایت، بهترین زمان برای خرید است.
یکی از دلایل اهمیت و کاربرد زیاد این خطوط، مشخص کردن عرضه و تقاضا است.
عرضه و تقاضا
تمام وسایلی که ما در زندگی خریداری میکنیم، از یک سیب ساده تا ماشین و خانه با توجه به عرضه و تقاضای موجود برای آن کالا قیمتگذاری میشود و سهام بازار بورس نیز از این قاعده مستثنا نیست.
بهترین راه برای فهمیدن عرضه و تقاضا زدن یک مثال است. فرض کنید که در کشور ما سالانه ۱.۲ میلیون تقاضا برای خودرو وجود داشته باشد؛ اما شرکتهای وارداتی و کارخانههای ساخت خودرو بتوانند در بهترین حالت ۵۰۰ هزار اتوموبیل تولید کنند.
در این صورت اگر قیمت یک ماشین ۲۰ میلیون باشد، به دلیل وجود تقاضای بسیار زیاد و توانایی کم بخش تولید و واردات برای عرضه، قیمت آن به ۶۰ میلیون تومان خواهد رسید.
برعکس این موضوع نیز درست است، اگر سالانه ۵۰۰ هزار خودرو در کشور موجود شود؛ اما مردم فقط ۲۰۰ هزار اتوموبیل بخواهند، کارخانهها و شرکتها مجبور به کم کردن حاشیه سود و پایین آوردن قیمت هستند و همان خودروی ۲۰ میلیون تومانی به راحتی با ۱۲ میلیون تومان در دسترس خواهد بود.
عرضه و تقاضا دو کفه یک ترازو هستند و تا زمانی که به یک اندازه باشند، همه چیز در تعادل است؛ اما اگر یکی از آنها ذرهای بالا و پایین شود، قیمتها تغییر میکنند. خطوط حمایت و مقاومت اغلب برای اندازهگیری همین دو پدیده رسم میشوند.
مقاومت بالا نشان میدهد که تقاضا برای یک سهم فوقالعاده زیاد و عرضه آن کم است؛ اما با رسیدن به سطح مقاومت عرضه و تقاضا به یک حد برابر میرسند. برعکس این موضوع نیز برای خط حمایت قابل برداشت است.
همانطور که گفته شد عرضه و تقاضا دو پدیدهای هستند که رشد بسیار زیاد و یا سقوط آزاد یک سهم را در بورس تعیین میکنند و این عرضه و تقاضا در خطوط حمایت و مقاومت با همدیگر برابر میگردند.
برای اینکه بتوانید با استفاده از پرایس اکشن معاملات خوب و پر سودی را رقم بزنید، نیاز دارید که سطوح حمایت و مقاومت را بسیار دقیق و خوب بکشید. برخی از این خطوط بسیار واضح هستند که در تصویر زیر نیز مثالی از آن را مشاهده میکنید.
سخن پایانی
به طور کلی استراتژیهای چیده شده بر اساس پرایس اکشن در تحلیل تکنیکال بیشتر مواقع برای معاملات کوتاه و میان مدت مناسب است و پرایس اکشن کمک چندانی به سرمایهگذاریهای بلند مدت نمیکند.
بسیاری از سرمایهگذاران و معاملهگران در پرایس اکشن با ترکیب کردن ابزارهای تحلیل تکنیکال با اطلاعات گذشته مربوط به قیمت از پرایس اکشن به نحو مطلوبی استفاده می کنند.
از مزایای دیگر پرایس اکشن در تحلیل تکنیکال میتوان به موضوع استراتژیهای خود ساخته اشاره کرد که سرمایهگذاران میتوانند کنترل همه چیز را در دست گرفته و خودشان تحلیل کنند و سیگنالها را پیدا بنمایند.
در واقع در پرایس اکشن تحلیلگران استراتژیهایشان را بر اساس مشاهدات و تحلیلهای خودشان انتخاب میکنند؛ اما در دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال فقط دنبال کردن یک سری قوانین و مقررات از پیش تعیین شده، راه را به آنها نشان میدهد.
علاوه بر تمام این موارد پرایس اکشن در هر نوع دارایی و در هر نرمافزاری قابل اجراست و کار با آن نیز راحت است. در واقع پرایس اکشن را شاید بتوان مادر تمام اندیکاتورهای موجود در تحلیل تکنیکال دانست؛ زیرا اکثر آنها با استفاده از اطلاعات پرایس اکشن سیگنالها را به ما نشان میدهند.