تحلیل فاندامنتال آیوتا
پروژه آیوتا با هدف استفاده در کاربردهایی که لازم است پرداختهای بسیار کوچکی با سرعت بالا و کامزد صفر، انجام شود، ایجاد شده است.
هدف نهایی ارزهای دیجیتال از ابتدا خلق شان این بود که بطور کامل جایگزین سیستم مالی سنتی و پول رایج فیزیکی شوند تا مردم به راحتی بتوانند از آن مانند پول فیزیکی در پرداختهای روزمره خود استفاده کنند.
اما با وجود بالا بودن کارمزد و پایین بودن سرعت انجام تراکنشها در بیشتر این پروژهها، چنین هدفی تاکنون به صورت عملی محقق نشده است.
آیوتا با قابلیت انجام تراکنشهایی با سرعت بسیار بالا و کارمزد صفر، برای استفاده در کاربردهای روزمره و انجام پرداختهای خرد و به ویژه پرداختهایی که مربوط به تکنولوژیاینترنت اشیاء میشود، طراحی شده است.
در پروژههایی که بر اساس ساختار بلاک چین طراحی شدهاند، امکان صفر شدن کارمزد وجود ندارد، زیرا اگر از هر الگوریتمی (اثبات انجام کار، اثبات دارایی و ..) استفاده شود، کسانی که کار تایید تراکنشها را انجام میدهند، به دنبال گرفتن پاداش هستند. پروژه آیوتا برای اینکه بتواند کارمزد تراکنشهایش را واقعا به صفر برساند، به جای بلاک چین از ساختاری به نام تنگل (Tangle) استفاده کرده است.
در ادامه با ما همراه باشید تا آکادمی ریبیز مفصل به تحلیل بنیادی این پروژه بپردازد.
ارز دیجیتال آیوتا (IOTA) چیست؟
برای پاسخ به سوال بالا در اول باید معنی کلمه IOTA را مورد بررسی قراردهیم. شبکه آیوتا چیست و چه کاری انجام میدهد؟ آیوتا همان اینترنت اشیا است که به وسیله یک شبکه اختصاصی و هدف هایی که دارد، قرار است زندگی ماشینی که در دور و بر ما است را راحتتر کند .
اگر بخواهیم به طورساده و کاربردی توضیح بدهیم فرض کنید شما اشتراک یک ماهۀ شبکه اینترنت خانگی را خریداری کرده اید.
حالا یک ماه گذشته و شما باید آنرا تمدید کنید.IOTA این امر را فراهم میکند تا مودم با اتصال به شبکه ، خودش اشتراک خودش را با پرداخت ارز اختصاصی miota تمدید میکند یا مثلا وقتی شما با کمبود مواد غذایی در یخچال مواجه شدید ، یخچال با اتصال به شبکه اینترنت برای خانه مواد غذایی سفارش میدهد .این ها نمونه های کوچکی از کاربرد اینترنت اشیا است که برای شما توضیح داده شد.
تاریخچه
آیوتا در سال ۲۰۱۵ و با هدف استفاده در صنعت اینترنت اشیاء ایجاد شد.
عرضه اولیه (ICO) این پروژه در سال ۲۰۱۵ برگزار شد و در طی آن در حدود ۱,۵۰۰ بیت کوین جمع شد که باتوجه به قیمت بیت کوین در آن زمان سرمایه زیادی نبود و دلیل آن هم این بود که در آن زمان فروش توکن پروژههای ارز دیجیتال زیاد رواج پیدا نکرده بود و اگر هم کسی قصد سرمایهگذاری داشت بیشتر توجهها جذب پروژههایی که بر بستر اتریوم راهاندازی میشدند، جلب میشد.
در ابتدای شروع کار این پروژه، در سال ۲۰۱۵، کل سکههایی که برای آن در نظر گرفته شده بود که برابر با ۲,۷۷۹,۵۳۰,۲۸۳ سکه بود، ایجاد شد، زیرا هیچ سازوکاری شبیه به استخراج وجود نداشت که توکنهای پروژه به مرور زمان و توسط استخراج ایجاد شوند.
یک سال بعد، یعنی در سال ۲۰۱۶، پروژه آیوتا آزمایشات بتای خود را انجام داد و در نهایت در سال ۲۰۱۷ بطور رسمی شروع به کار کرد.
برای پشتیبانی و توسعه این پروژه تیمی متشکل از متخصصین دانشگاهی و آکادمیک در آلمان ایجاد شدند که تمرکز آنها بر روی توسعه پروژه آیوتا و همچنین مفهوماینترنت اشیاء بود. در اوایل زمستان ۲۰۱۷، درست زمانی که مشکل مقیاسپذیری بیت کوین، به یک موضوع داغ بین طرفداران و جوامع ارزهای دیجیتال تبدیل شده بود، بنیانگذار اپلیکیشن ساتوشیپی (SatoshiPay) که برای انجام پرداختهای کوچک ایجاد شده بود، اعلام کرد قصد دارد در اپلیکیشن خود از ارز دیجیتال آیوتا استفاده کند، زیرا استفاده از این پروژه به دلیل صفر بودن کارمزد برای پرداختهای بسیار کوچک، گزینه بسیار مناسبی است.
در تابستان ۲۰۱۷، ارز دیجیتال آیوتا در صرافی بیتفینکس قرار گرفت و در پاییز همان سال، مدیر پروژه آیوتا با شرکتهای بزرگی از جمله، سامسونگ، فوجیتسو، فولکس واگن، مایکروسافت و دویچه تلکام، قراردادهایی را برای همکاری باهم بستند.
چگونه کار میکند؟
مقایسه بلاک چین و تنگل
برخلاف اکثر پروژههای ارز دیجیتالی که با استفاده از تکنولوژی بلاک چین طراحی شده و کار میکنند، پروژه آیوتا برای اینکه بتواند کارمزد تراکنشهای خود را به صفر برساند، از تکنولوژی دیگری به نام تنگل (Tangle) استفاده کرده است.
روش کار این تکنولوژی به این صورت است که هرکسی بخواهد تراکنشی در شبکه آیوتا انجام دهد، باید ابتدا دو تراکنش قبل از خود را تایید کند. این کار به صورت خودکار انجام میشود. یعنی زمانی که یک کاربر تراکنشی را در شبکه آیوتا ثبت میکند، دو تراکنش قبل از خود را به صورت خودکار تایید میکند و این روند ادامه پیدا میکند.
یعنی در این تکنولوژی همه کاربران در تایید تراکنشهای شبکه نقش دارند، در صورتی که در بلاک چین، افراد مشخصی که به آنها ماینر یا استخراجکننده میگویند کار تایید تراکنشها را انجام میدهند. اتفاقی که در تنگل میافتد این است که هرکس به جای اینکه در ازای تایید تراکنش خود در شبکه، کارمزد پرداخت کند، کاری برای شبکه انجام میدهد که این کار تایید دو تراکنش قبل از خود است.
یکی دیگر از اهدافی که توسعهدهندگان پروژه آیوتا هنگام استفاده از تکنولوژی تنگل برای این پروژه در نظر گرفتند این مسئله بود که هرچه تعداد کسانی که در حال انجام تراکنش هستند، بیشتر شود، سرعت تایید تراکنشها و امنیت شبکه افزایش مییابد و به علاوه کارمزد همچنان و در هر شرایطی صفر باقی میماند. ارز دیجیتال شبکه آیوتا، IOTA است که آن را با نماد (i) نمایش میدهند. تعداد واحدهای سکه آیوتا ۲,۷۷۹,۵۳۰,۲۸۳,۲۷۷,۷۶۱ است. تمام این سکهها در ابتدای کار پروژه آیوتا تولید شدهاند و دیگر به تعداد آنها اضافه نمیشود. به دلیل بزرگی رقم تعداد واحدهای رسمی آیوتا و برای راحتتر شدن محاسبات در صرافیها، از واحد مگا آیوتا (MegaIota) یا به اختصار میوتا (MIOTA) استفاده میشود و آن را با mi نمایش میدهند. هر (mi) برابر با ۱,۰۰۰,۰۰۰ (i) است.
مهمترین کاربردها
کاربرد آیوتا از ابتدای شروع کار آن مشخص بوده است. این پروژه از ابتدا با هدف استفاده به عنوان روش پرداختی در صنعت اینترنت اشیاء ایجاد شد.
برای روشنتر شدن موضوع ابتدا به توضیح مختصری از اینترنت اشیاء میپردازیم.
اینترنت اشیا یا آیاوتی (IoT) برای اولین بار در سال ۱۹۹۹ توسط کوین اشتون مطرح شد، اما تنها چند سال است که بطور جدی در دنیای تکنولوژی مورد بحث قرار گرفته و بر روی آن کار میشود. به طور کلی، به اتصال اشیاء و دستگاههای مختلف به هم از طریق اینترنت، اینترنت اشیاء میگویند. به کمک اینترنت اشیاء، دستگاههای مختلف میتوانند از طریق اینترنت با یکدیگر و حتی با انسان تعامل داشته باشند و صحبت کنند. نمونههای زیادی از ارتباط اشیاء با انسان را امروزه به فراوانی در خانههای هوشمند میبینیم.
حتما بارها برای شما هم پیش آمده که بعد از خروج از منزل از اینکه گاز را خاموش کردهاید یا نه و یا پردههای خانه را کشیدهاید یا نه، شک کنید. با استفاده از تکنولوژی اینترنت اشیاء میتوان با تلفن همراه هوشمند خود تمام وسایل داخل خانه را هنگامی که دور از خانهایم کنترل کنیم.
یا حتی زمانی که داخل خانه هستیم، مثلا نیاز نباشد زمانی که نور داخل خانه زیاد بود پردهها را بکشیم و زمانی که آفتاب رفت آنها را باز کنیم. با استفاده از تکنولوژی اینترنت اشیاء قرار است تمام این کارها به صورت خودکار برای ما انجام شود.
اما بخش توسعهیافتهتری که پروژه آیوتا آن را هدف گرفته، ارتباط اشیا مختلف با یکدیگر است. برای مثال فرض کنید، بطری شیر شما که آن را در یخچال خود قرار دادهاید به انتهای خود رسیده است. بدون اینکه شما اطلاعی داشته باشید و در این روند دخیل باشید، پیامی از طریق یخچال شما برای سوپرمارکت محل ارسال میشود تا یک بطری شیر برای شما ارسال شود. پرداخت آن نیز میتواند توسط شبکه آیوتا، که برای پرداختهای بسیار کوچک مانند این طراحی شده است، با سرعت بالا و بدون هیچ کارمزدی انجام شود.
چالشها و راهکارها
با وجود تکنولوژی نوآورانه تنگل که در پروژه آیوتا مورد استفاده قرار گرفته و مزایای مهمی نسبت به بلاک چین دارد، از جمله اینکه کارمزد تراکنشها در آن صفر و همچنین مقیاسپذیرتر از پروژههای مبتنی بر بلاک چین است، این سوال پیش میآید که چرا این تکنولوژی نتوانسته جایگزین بلاک چین شود و سایر پروژههای موفقی که پس از آیوتا راهاندازی شدند نیز از بلاک چین استفاده کردند نه تنگل؟!
واضح است که اگر کارآمدتر بودن تکنولوژی تنگل (Tangle) نسبت به بلاک چین اثبات شده بود، میتوانست جایگزین بلاک چین شود و پروژههایی که پس از آیوتا راهاندازی شدند نیز به جای بلاک چین از تنگل استفاده میکردند، اما چنین نشد.
بنابراین میتوان حدس زد خلل و چالشهای اساسی در مورد پروژه آیوتا و تکنولوژیای که از آن استفاده میکند، یعنی تنگل وجود دارد که بنیاد آیوتا هنوز نتوانسته آنها را حل کند.
تکنولوژی تنگل
تنگل، تکنولوژی مورد استفاده توسط آیوتا هنوز در مراحل ابتدایی توسعه خود قرار دارد و چالشهای زیادی در مورد امنیت آن وجود دارد که با گستردهتر شدن کاربردهای آن، میتوان مشکلات آن را سنجید.
یکی از نگرانیها و چالشهایی که در گذشته در رابطه با فناوری تنگل مطرح شده بود، این بود که این تکنولوژی ممکن است نتواند ترتیب معاملات را به درستی تشخیص دهد. بنابراین باید منتظر ماند و دید این پروژه و تکنولوژی مورد استفاده توسط آن در آینده چگونه عمل خواهد کرد.
دسترسی
برخلاف سایر ارزهای دیجیتال برتر از نظر حجم سرمایه، سکه پروژه آیوتا در برخی از صرافیهای معروف مانند بیترکس و پولونیکس لیست نشده و قابل معامله نیست. یکی از عوامل مهمی که میتواند در حجم سرمایه پروژه و همچنین حجم معاملات روزانه آن تاثیر مثبتی داشته باشد، قابلیت معامله آن در صرافیهای مختلف است.
فارغ از اینکه این صرافیها و حجم معاملات منتشر شده توسط آنها چقدر معتبر است، قابلیت معامله ارز دیجیتال آیوتا در آنها میتواند تاثیر مثبتی از نظر فاندامنتال بر روی پروژه داشته باشد. بنابراین لازم است تیم آیوتا تحقق این مسئله را در برنامههای خود قرار دهد.
اجبار برای تایید دو تراکنش توسط هر نود
اینکه برای تایید تراکنشها کاربر مجبور نیست هزینهای به عنوان کارمزد پرداخت کند، ویژگی مثبتی است. اما اینکه در ازای این صفر شدن کارمزد، هرکسی بخواهد تراکنشی در شبکه آیوتا انجام دهد، مجبور است دو تراکنش قبل از خود را تایید کند و به عبارتی عملی مشابه با استخراج کردن را انجام دهد که این کار با استفاده از دستگاههایی که برای استخراج طراحی نشدهاند، به دلیل پایین بودن سرعت و بالا بودن مصرف برق، ایده خوبی نیست.
همچنین هیچ پاداشی در ازای نگهداری حجم زیادی از اطلاعات در آیوتا وجود ندارد، که نگهداری این اطلاعات در تلفنهای همراه هوشمند به نظر منطقی نیست. با وجود تمام چالشهای مطرح شده در رابطه با این پروژه، تیم آیوتا به صورت فعال در حال کار کردن بر روی مشکلات این پروژه است و با وجود همکاریهایی که با شرکتهای بزرگ اعلام کرده، به نظر نمیرسد این پروژه قصد متوقف شدن را داشته باشد.
برنامهها و رویدادهای پیشرو
پروژه آیوتا به کمک جامعه پر جنب و جوش طرفداران و شرکای صنعتی بزرگی که بر روی تطبیق پروژه آیوتا در جهان تلاش میکنند، در سه سال گذشته پیشرفت زیادی داشته است. از آنجایی که بازار ارزهای دیجیتال در حال حاضر در مرحلهای قرار دارد که کمی از فاز هیجانی آن خارج شده و متخصصین زیادی به این حوزه ورود کردهاند، میتوان دید که مردم برای سرمایهگذاری روی این ارزها با دقت و مطالعه بیشتری تصمیم میگیرند و تکنولوژی پروژه، نقشه راه و سایر عوامل موثر در پیشرفت و توسعه آن را در نظر میگیرند.
در ادامه بخشی از برنامهها که در گذشته به آنها دست یافته و همچنین وضعیت کنونی و برنامهها و نقشههایی که برای آینده دارد را بررسی میکنیم.
همکاری آیوتا و مایکروسافت
در نوامبر ۲۰۱۷، بنیاد آیوتا از راهاندازی اولین بازار دسترسی به اطلاعات عمومی که توسط یک دفترکل توزیع شده و برای کاربردهای اینترنت اشیاء، با همکاری مایکروسافت فراهم شده بود، خبر داد.
ایده آن این بود که از دسترس قرار دادن اطلاعات، که به نوعی سوخت تکنولوژی اینترنت اشیاء محسوب میشود، بتوان کسب درآمد کرد. این امر به کسانی که اطلاعات خاصی را در اختیار دارند این امکان را میدهد تا اطلاعات خود را به صورت کاملا امن به اشتراک بگذارند و از این طریق کسب درآمد کنند. اگر این امر ثابت شود، آنها میتوانند در ازای به اشتراک گذاری اطلاعات مختلف، مانند اطلاعات مربوط به پیشبینی آب و هوا و.. کسب درآمد داشته باشند.
فرض کنید سیستم گرمایشی و سرمایشی شما به صورت هوشمند و با سنسورهایی که برای آنها تعبیه شده کار کنند. یعنی مثلا اگر دمای هوای منزل شما به ۱۰ درجه رسید بطور اتوماتیک شوفاژها روشن شوند.
حالا اگر بخواهیم نقش آیوتا و کمپانیهای ارائه دهنده اطلاعات را در این میان پیدا کنیم، به این صورت خواهد بود.
فرض کنید اطلاعات دقیق مربوط به شرایط آب و هوای روز آینده را بتوان با پرداخت مبلغ ناچیزی با ارز دیجیتال آیوتا به شرکتهای ارائه دهنده اطلاعات هواشناسی، دریافت کرد. به این ترتیب تمام سنسورها میتوانند با برنامهریزی بهتر و دقیقتری عمل کرده و بنابراین در مصرف انرژی مصرفی خانه شما در ازای مبلغ اندکی صرفهجویی میشود.
نکتهای که در مورد این همکاری وجود دارد این است که، در دسامبر ۲۰۱۷، بنیاد آیوتا شفافسازی کرد که در حال حاضر هیچ همکاری رسمیای با مایکروسافت ندارد، اما متخصص بخش بلاک چین شرکت مایکروسافت، این چنین عنوان کرد:
ما از همکاری با بنیاد آیوتا ابراز خرسندی میکنیم و مفتخریم که با ابتکار عمل در بازار دادههای جدید در ارتباط هستیم.
به هر صورت، این دو شرکت به همکاری و انجام یک سری کارها به صورت آزمایشی در شبکه تنگل آیوتا ادامه دادند. با وجود عدم مشارکت رسمی مایکروسافت با آیوتا، از روند همکاریهایی که تاکنون باهم داشتند، انتظار میرود همکاری آیوتا با مایکروسافت طولانیمدت و ادامهدار باشد.
همکاری آیوتا و تسلا
چندی پیش خبر همکاری پروژه آیوتا با غول ماشینسازی تسلا منتشر شد. این همکاری با هدف استفاده از پروژه آیوتا به عنوان سیستم پرداختی در خودروهای هوشمند تسلا برقرار شده است.
از آنجایی که مهندسین خودروسازی بزرگ تسلا در حال توسعه نرمافزاری برای خودروهای خود هستند که دیگر نیازی به راننده نداشته باشد، یک سیستم پرداختی هوشمند و سازگار با سیستم اینترنت اشیاء، چیزی است که این شرکت دقیقا لازم دارد.
فرض کنید خودروهای هوشمند تسلا برای سوختگیری (برقی) به ایستگاههای مخصوصی مراجعه کنند، با قرار گرفتن خودرو در جایگاه دریافت سوخت، این خودرو توسط سنسورهایی که در آنجا قرار دارد، شناسایی شده و با تعامل خودروی تسلا با جایگاه سوختگیری و با استفاده از کیفپول آیوتا و بدون نیاز و دخالت هیچ انسانی کار سوختگیری و پرداخت هزینه آن با استفاده از ارز دیجیتال آیوتا میتواند به راحتی انجام شود.
همچنین فرض کنید قرار است این خودروها برای رساندن مسافران مختلف به مقصد مورد استفاده قرار گیرند. پرداخت کرایه توسط افراد نیز میتواند توسط شبکه آیوتا به راحتی ، با سرعت بالا و کارمزد صفر انجام شود.
همکاری آیوتا و پورشه
در می ۲۰۱۸، آیوتا همکاری دیگری را با غول خودروسازی لوکس جهان، یعنی پورشه اعلام کرد. این دو پروژه قرار است با همکاری هم به دیگر شرکتهای استارتاپی که بر روی هوشمندسازی و بطور کلی اینترنت اشیاء کار میکنند، کمک کند.
همکاری آیوتا و بوش
شرکت رابرت بوش که بیشتر با نام بوش شناخته میشود، یک شرکت چند ملیتی مهندسی و الکترونیکی است که در آلمان قرار دارد.
بوش در واقع، بزرگترین تولید کننده قطعات خودرو در جهان است.
اما فروش دادهها چیزی است که آینده جهان و صنعتهای بزرگ در حال حرکت به سمت آن هستند و بوش نیز پروژه آیوتا و خودروهای هوشمند را راهکاری عالی برای تحقق اهداف خود یافته است. هدف این دو شرکت که هردوی آنها در آلمان مستقر شدهاند، این است کل شهرهای جهان را به شهرهای هوشمند تبدیل کنند.
پروژه آیوتا یکی از شهرهایی را که برای این کار در برنامه خود قرار داده، شهر تایپه، پایتخت کشور تایوان است. برنامه هوشمندسازی این شهر مراحل مختلفی دارد که شامل ایجاد کارتهای شناسایی هوشمند بر بستر تکنولوژی تنگل آیوتا است تا بتوان از این طریق خطرات مربوط به سرقت هویت و کلاهبرداری را از بین برد و در عین حال، راهی ساده برای پیگیری تاریخچه پزشکی و سایر اطلاعات مربوط به افراد، با سرعت و اعتبار بالا پیدا کرد.
همکاری آیوتا و فوجیتسو
فوجیتسو که یک شرکت ژاپنی در زمینه تولید تجهیزات آیتی است، چندی پیش مقالهای منتشر کرد که در آن کاربردهای استفاده از پروژه آیوتا را توضیح میداد. این غول تولید کننده تجهیزات آیتی قصد دارد، تکنولوژی آیوتا را در تولیدات خود ادغام کند. وجود همکاری با شرکتهای بزرگ، نشانهای از پتانسیل بالای پروژه آیوتا برای رشد و توسعه در آینده است.
رقبای اصلی
پس از ایجاد پروژه آیوتا، این پروژه برای مدتها تنها پروژهای بود که بطور خاص صنعت اینترنت اشیاء را مورد هدف قرار داده بود و در این زمینه بی رقیب محسوب میشد.
با گذر زمان و آشکار شدن این واقعیت برای همه که اینترنت اشیا، صنعتی است که در سالهای آینده با رشد و پیشرفت زیادی روبرو میشود، رقبای دیگری نیز برای پروژه آیوتا ظاهر شدند. برخی از مهمترین آنها عبارتند از آیوتکس (IoTex)، هشگراف (Hashgraph) و آیاوتی چین (IoT chain).
آیوتا و آیوتکس
عرضه رسمی پروژه آیوتکس (IoTex) در می ۲۰۱۸ برگزار شد و به سرعت توجه افراد زیادی را به خود جلب کرد و به یکی از امیدوارکنندهترین پلتفرمهای بلاک چینی جدید تبدیل شد. این پروژه تمرکز زیادی بر روی حریم خصوصی دارد و قابلیت ارائه قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز در آن وجود دارد.
تیم آیوتکس ادعا میکند که معماری منحصر به فرد آیوتکس که چندین زیرزنجیره را به یک زنجیره اصلی وصل میکند، آن را به گزینه مناسبی برای کاربردهای مرتبط با اینترنت اشیاء تبدیل کرده است.
پروژه آیوتکس یکی از اولین پروژههایی بود که نشان برچسب طلایی از بخش تحقیقاتی بایننس دریافت کرد.
با وجود اینکه شبکه آیوتکس منبع باز و غیرمتمرکز است ، اما توسط بنیادی که در کالیفرنیا قرار دارد، پشتیبانی شده و بر روی توسعه آن کار میشود. در واقع میتوان از آیوتکس به عنوان اتریومی برای کاربردهای اینترنت اشیاء با ساختار زنجیرههای جانبی و حفظ حریم خصوصی بالا یاد کرد. حالا که یک دید کلی نسبت به پروژه آیوتکس پیدا کردیم، میتوانیم مقایسهای بین آن و ارز دیجیتال آیوتا انجام دهیم
آیوتا و هشگراف
هشگراف پروژه دیگری است که با هدف استفاده در پرداختهای صنعت اینترنت اشیاء ایجاد شده است. بنیادی که وظیفه پشتیبانی از این پروژه را بر عهده دارد در یک فروش خصوصی توانست ۱۰۰ میلیون دلار جذب کند.
مشابه آیوتا، پروژه هشگراف نیز از یک نمودار غیرچرخشی جهتدار استفاده میکند. اما برخلاف آیوتا کدهای آن به صورت منبع باز نیست و از آنجایی که هنوز در مراحل ابتدایی کار خود قرار دارد، توکن آن هنوز در هیچ صرافیای لیست نشده است. بنابراین باید منتظر باشیم و ببینیم این پروژه پس از لیست شدن در صرافیها و آغاز کار خود به صورت رسمی چگونه برنامههای خود را پیش میبرد و چه جایگاهی میان طرفداران ارزهای دیجیتال پیدا میکند.
آیوتا و آیاوتی چین
آیاوتی چین (IoT Chain) که به معنای زنجیره اینترنت اشیاء است، همانطور که از نام آن میتوان فهمید بطور ویژه برای استفاده در کاربردهای اینترنت اشیاء ایجاد شده، اما نسبت به سایر پروژههای این حوزه کمتر شناخته شده است.
این پروژه در چین ایجاد شده ، اما تیم توسعه آن در حال حاضر در سنگاپور قرار دارند. بسیاری از طرفداران و متخصصین ارزهای دیجیتال به این پروژه لقب «آیوتای چینی» دادهاند.
این پروژه نیز مانند آیوتا و هشگراف بر پایه معماری نمودار غیرچرخشی جهتدار ایجاد شده و تاکنون نیز مشارکتهای موثری در آسیای شرقی ایجاد کرده است. توکن این پلتفرم که در ابتدا بر بستر بلاک چین اتریوم ایجاد و راهاندازی شده بود، در جولای ۲۰۱۹ به شبکه اصلی خود انتقال داده شد.
لازم به ذکر است این پروژه در حال حاضر با داشتن حجم سرمایه ۲۰ میلیون دلاری در رتبه ۱۸۴ در میان ارزهای دیجیتال قرار دارد.
هرکدام از این پلتفرمهایی که در بالا مقایسه و بررسی کردیم، ویژگیهای منحصر به فردی دارند که آنها را برای ارتباطات اشیاء باهم مناسب میکند. تمام آنها کارمزدهای بسیار پایینی دارند که میتوان تقریبا آنها را بدون کارمزد فرض کرد. همچنین همه آنها به نحوی طراحی شدهاند که سرعت بسیار بالایی در تایید تراکنشها داشته باشند و به راحتی با بسیاری از اپلیکیشنها سازگار شوند.
ادغام دفتر کل توزیع شده و اینترنت اشیاء باهم در آینده یک موضوع حتمی است و تعدادی از پروژههای فعال در این حوزه، انجمنی تشکیل دادهاند که در جهت توسعه این بخش تلاش کنند.
تیمهای پروژههای آیوتا، هشگراف و آیاوتی چین از اعضای فعال این انجمن هستند. پروژههای بلاک چینی دیگری که اعضای این پروژه را تشکیل میدهند شامل، پروژههای ویچین (Vechain)، مودوم (Modum) و کیوتوم (Qtum) میشود.
حضور این طیف وسیع از پروژههای مختلف در این انجمن و کمک به توسعه این بخش، نشانه روشنی از علاقه جوامع ارزهای دیجیتال به این بخش است. اما اگر بخواهیم یک جمعبندی از این بخش داشته باشیم، میتوان گفت پروژه آیوتا با وجود تیم بزرگ خود و پیشرفت چشمگیری که در نقشه راه خود داشته است، همچنان به عنوان پیشتاز بیچون و چرای این دسته از ارزهای دیجیتال باقی خواهد ماند و به عنوان زیرساختی برای توسعه پروژههای مبتنی بر اینترنت اشیاء در سراسر جهان به فعالیت خود ادامه خواهد داد. اینکه آیا پلتفرمهای رقیب بتوانند به آیوتا برسند و آن را شکست دهند، هنوز مشخص نیست، اما میتوان گفت با وجود اختلاف زیادی که از نظر حجم سرمایه بین آیوتا و رقبای آن وجود دارد، چنین چیزی حداقل در کوتاه مدت اتفاق نمیافتد.
رویدادها و اخبار تاثیرگذار روی قیمت
اصلی در تحلیل تکنیکال وجود دارد که بیان میکند الگوهای قیمتی تمایل دارند خود را تکرار کنند. برای استفاده از این اصل در تحلیل فاندامنتال میتوان تاثیر اخبار، شایعات و اتفاقات مختلف بر روی قیمت یک پروژه و الگوهای قیمتیای که تشکیل داده را بررسی کرد و از این طریق بتوان رفتار قیمتی آن را در آینده و در مواجه با اتفاقاتی مشابه گذشته پیشبینی کرد.
۲ جولای ۲۰۱۹
بنیاد آیوتا نسخه بتای کیف پول ترینیتی (Trinity)، که کیف پول انحصاری پروژه آیوتا است را منتشر کرد. بر اساس گزارشات منتشر شده این نسخه از کیف پول آیوتا در همان روز که عرضه شد، ۱۶۰,۰۰۰ بار دانلود شد و حجم معاملات انجام شده توسط آن برابر با ۱.۸ میلیارد دلار بود.
با انتشار این خبر توسط بنیاد آیوتا، قیمت ارز دیجیتال آیوتا نه تنها افزایش نیافت بلکه روند نزولیای را در پیش گرفت. اما سه روز قبل از انتشار این خبر که خبرهایی مبنی بر انتشار نسخه بتای کیف پول آیوتا منتشر شده بود، ارز دیجیتال آیوتا، با افزایش قیمت ۱۶.۵ درصدی از ۲۹ ژوئن تا ۱ جولای همراه بود.
۲۰ ژوئن ۲۰۱۹
بنیاد آیوتا همکاری خود با شرکت مدیریت دیجیتال سلامت و بهداشت مواد غذایی، به نام پرایموریتی Primority را اعلام کرد تا از این طریق بتوانند تمام مشخصات مربوط به مواد غذایی را از طریق بلاک چین ردیابی کنند.
از آنجایی که از ابتدای سال ۲۰۱۹ ارز دیجیتال آیوتا وارد یک کانال نزولی شده بود، انتشار این خبر نیز نتوانست تاثیری در این روند داشته باشد و این ارز دیجیتال به ادامه روند نزولی خود ادامه داد.
۲۹ می ۲۰۱۹
پروژه آیوتا با ارائه طرحهایی برای حذف هماهنگ کننده و تست آن در روز ۲۹ می، گام مهمی در راستای غیرمتمرکز کردن تایید تراکنشها برداشت.
از آنجایی که یکی از چالشهایی که همواره در رابطه با پروژه آیوتا مطرح میشد مسئله متمرکز بودن تایید تراکنشها با وجود هماهنگ کننده در شبکه آن بود، این خبر توانست تاثیر بسیار مثبتی در این پروژه داشته باشد و منجر به افزایش قیمت ۱۸ درصدی آن شود.
نکته جالب توجه این است که این فقط یک تست اولیه از حذف هماهنگکننده بود و حذف کامل آن، همانطور که در بخش برنامهها و رویدادهای پیش رو به آن اشاره شد، در برنامه کار بنیاد آیوتا قرار دارد و با وجود تاثیر مثبتی که این تست اولیه بر روی قیمت داشته، پیش بینی میشود خبرهای بعدی در این رابطه نیز بتواند بر روی قیمت تاثیر مثبتی داشته باشد.
۲۵ آوریل ۲۰۱۹
اداره حمل و نقل شهر آستین، مرکز ایالت تگزاس، با بنیاد آیوتا اعلام همکاری کرده تا سازوکار حمل و نقل این شهر را توسعه داده و پیشرفتهتر کند.
از آنجایی که پروژه آیوتا از ابتدای سال ۲۰۱۹ همکاریهای متعددی با شرکتهای مختلف اعلام کرد که در میان آنها نامهای بزرگی دیده میشد، این همکاریها که تقریبا بی نام و نشانتر بودند، تاثیر کمتری بر روی قیمت آیوتا داشتند و انتشار این خبر نیز نتوانست مانع تسلط خرسها بر بازار شود و روند نزولی قیمت ادامه پیدا کرد.
۲۹ آوریل ۲۰۱۹
شرکت اتومبیلسازی انگلیسی جگوار، اعلام کرد قصد دارد برای اعطای پاداش به رانندگان خود در ازای گزارش اطلاعات، از شبکه آیوتا استفاده کند و به رانندگان ارز دیجیتال پاداش دهد.
این کمپانی انگلیسی اعلام کرد، مشارکت با پروژه آیوتا بخشی از برنامههای فاز اولیه این شرکت است.
در حالی که تنها ۲۴ ساعت از انتشار این خبر گذشته بود، قیمت ارز دیجیتال آیوتا با رشد ۲۰ درصدی روبرو شد.
این امر نشان میدهد، مشارکتهای این چنینی و با کمپانیهای بزرگی مانند جگوار، حتی زمانی که قیمت در یک کانال نزولی گیر افتاده باشد، میتواند منجر به افزایش شدید قیمت شود.
با وجود بررسی اخباری که تاکنون در رابطه با آیوتا منتشر شده به نظر میرسد چیزی که بتواند این پروژه را از این روند نزولی و سقوط به رتبههای پایینتر نجات دهد، حل مشکلات و چالشهایی است که در رابطه با این پروژه و به ویژه تکنولوژی تنگل مطرح است.
تیم فنی و اجرایی
یکی از مهمترین عواملی که غالبا در تحلیل فاندامنتال پروژهها در نظر گرفته میشود بررسی تیمی است که به عنوان پشتیبان یک پروژه قرار دارند و وظیفه توسعه و رشد پروژه را بر عهده دارند. با داشتن این دید به بررسی اعضای کلیدی پروژه آیوتا میپردازیم.
دیوید سانستیبو (David Sønstebø)
بنیانگذار و از رؤسای هیئت مدیره پروژه آیوتا
دیوید کارآفرین موفقی است که سابقه راهاندازی کارهای مختلفی را داشته است. او با اشتیاق به هر تکنولوژی که میتواند منجر به پیشرفت انسان شود و انسان را رو به جلو سوق دهد، علاقهمند است.
دمینیک شینر(Dominik Schiener)
بنیانگذار و از رؤسای هیئت مدیره پروژه آیوتا
دمینیک یک کارآفرین جوان ایتالیایی است که میخواهد با ایدههای خود جامعه و کسب وکارهای موجود در آن را تغییر دهد.
بنیانگذار و یکی از اعضای هیئت مدیره پروژه آیوتا
پروفسور سرگی استاد ریاضیات است و بر روی تئوری احتمالات تمرکز دارد.
نکتهی جالب توجهی که در مورد پروژه آیوتا وجود دارد، حضور یک فرد ایرانی در میان اعضای اصلی تیم آن است.
مجید نخجیری
مشاور پروژه آیوتا در زمینه امنیت کلیدهای عمومی
دکتر مجید نخجیری که دانشآموخته رشته برق و از اساتید برجسته گرایش مخابرات است، سابقه فعالیت در کمپانیهای بزرگی از جمله هوآوی، سامسونگ، موتورولا، و… را داشته و زمینه فعالیت او امنیت و حریم خصوصی است.
اطلاعات مربوط به سایر اعضای تیم آیوتا در این لینک قابل مشاهده است.
با نگاهی کلی به تمام اعضای تیم آیوتا میتوان دریافت اکثر اعضای تیم از افراد آکادمیک و فارغالتحصیلان یا دانشجویان مقطع دکتری در بهترین دانشگاههای دنیا هستند و همچنین کارنامههای درخشانی در بخشهای مختلف دارند.
مارکتکپ یا ارزش کل بازار
پروژه آیوتا که کار خود را از سال ۲۰۱۷ آغاز کرده بود و پس از شروع به کار خود و لیست شدن توکن آن در صرافیها، خیلی سریع توانست توجه زیادی را به سمت خود جلب کند و با جذب سرمایه زیادی در بین ۱۰ ارز دیجیتال برتر و در جایگاه نهم قرار گیرد.
اما از سال ۲۰۱۸ و با شروع زمستان ارزهای دیجیتال، فعالیتهای این پروژه و بنیادی که وظیفه توسعه آن را بر عهده دارند به قدری کم شد که نتوانست جایگاه خود را تثبیت کند و از رقبای خودش جا ماند و از جایگاه نهم به نوزدهم سقوط کرد.
با نگاهی به تاریخچه اطلاعات ثبت شده از این پروژه در سایت کوینمارکتکپ میتوانیم ببینیم این پروژه با قرار گرفتن در رتبه ۹ام و حجم سرمایه ۷۷۸ میلیون دلاری، از ژانویه ۲۰۱۷ تاکنون، در حال حاضر در بدترین وضعیت خود قرار دارد.
با نگاهی به لیست ارزهای دیجیتالی که در یک سال اخیر توانستهاند پروژه آیوتا را پشت سر بگذارند و با جذب سرمایه بیشتر در جایگاههای بهتری در میان سایر ارزهای دیجیتال قرار گیرند، میتوان دید تعداد زیادی از آنها، پروژههای ارائه دهنده قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکزی بودهاند که در ابتدا بر بستر بلاک چین اتریوم راهاندازی شده و به مرور زمان بلاک چین انحصاری خود را عرضه کردهاند.
بنابراین اگر بخواهیم کلیتر به ماجرا نگاه کنیم، در حال حاضر دستهای از پروژهها که ارائه دهنده قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکزند، با سرگروهی اتریوم پیشتازند و با مقبولیت بیشتری در جوامع رزهای دیجیتال روبرو شدهاند.
شاید یکی از دلایل عدم مقبولیت آیوتا و سقوط این چنینی آن را بتوان در کاربرد آن دانست. از آنجایی که این پروژه بطور ویژه برای استفاده در اینترنت اشیاء و یا هرجای دیگری که نیاز است تا پرداختهای بسیار کوچک انجام شود، طراحی شده و این صنعت هنوز به صورت گسترده توسعه نیافته و مورد استفاده قرار نگرفته، کاربردهای این پروژه نیز هنوز به صورت عملی محقق نشده است
یکی از پارامترهایی که میتواند هم دید خوبی نسبت به روند پروژه به ما بدهد و هم در تحلیل تکنیکال و هم در تحلیل فاندامنتال مورد بررسی قرار میگیرد، حجم معاملات روزانه است.
یکی از مواردی که میتوان از روی تاریخچه حجم معاملات تشخیص داد ناحیه accumulation یا جمعآوری است.
به این صورت که زمانی که در چندین روز پشت سرهم، حجم معاملات ۲۴ ساعته به طرز معناداری زیاد شود، اما مارکتکپ و در نتیجه قیمت آن ارز تغییرات خیلی کمی داشته باشد، میتوان انتظار داشت قیمت آن ارز در روزهای آینده با افزایش چشمگیری روبرو شود. اگر این روند با انتشار خبر یا شایعهای در مورد آن ارز همراه شود، میتواند درصد درستی پیشبینی را افزایش داده و ریسک سرمایهگذاریمان را کاهش دهد.
اما باید در نظر داشت که حجم معاملات انجام شده در صرافیها فقط بخشی از تراکنشهای انجام شده در شبکه آیوتا را نشان میدهد و برای ردیابی درستتر قیمت، باید حجم تراکنشهای انجام شده در شبکه یا تنگل پروزه آیوتا را بررسی کرد.
ارزش تراکنشهای انجام شده در شبکه آیوتا
علاوه بر حجم معاملات انجام شده در صرافیها، پارامتر دیگری وجود دارد که ارزش تراکنشها در شبکه آیوتا را بر حسب دلار مشخص میکند و اهمیت بیشتری نسبت به حجم معاملات صرافیها دارد. زیرا ارزش تراکنشهای انجام شده در شبکه یک ارز دیجیتال بسیار بهتر میتواند فعالیت کاربران آن پروژه را نشان دهد.
به علاوه اینکه درصد زیادی از حجم معاملات ثبت شده در صرافیها نامعتبر و جعلی است و اطلاعات حاصل از آنها قابل اتکا نیست. اما ارزش تراکنشهای ثبت شده در شبکه پروژه، چه بلاک چین و چه تنگل معتبر است و نمیتواند دستکاری شود. اما در شبکههایی که شفافیت کافی وجود ندارد نمیتوان به تراکنشهای انجام شده در شبکه آنها دست یافت و در نتیجه محاسبه ارزش تراکنشهای انجام شده برای آنها امکانپذیر نخواهد بود.
بررسی پارامتر NVT
این پارامتر، ارزش یک شبکه نسبت به ارزش تراکنشهای انجام شده در آن را در بازههای زمانی مختلف بررسی میکند. پارامتر NVT از تقسیم کل حجم سرمایه موجود در پروژه بر تراکنشهای روزانه انجام شده در شبکه آن پروژه بدست میآید و مشابه پارامتر PE که در بازار سهام مورد استفاده قرار میگیرد، است. اما از آنجایی که ارزش تراکنشهای انجام شده در هر روز در شبکه آیوتا قابل دستیابی نیست، نمیتوان مقدار پارامتر NVT را برای این پروژه محاسبه کرد.
میزان به صرفه بودن استخراج
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، بر خلاف اغلب پروژههای ارز دیجیتال که بر پایه تکنولوژی بلاک چین طراحی شده و کار میکنند، ارز دیجیتال آیوتا بر پایه تکنولوژی دیگری به نام تنگل بنا شده است.
روش تایید تراکنشها در تنگل به این صورت است که افراد در ازای اینکه شبکه تراکنش آنها را ثبت و تایید کند، باید دو تراکنش تایید کنند. بنابراین مکانیسم تایید تراکنش در پروژه آیوتا با هیچ پاداشی همراه نیست و در نتیجه به صرفه بودن استخراج اصلا برای آن مطرح نمیشود.
نرخ بازگشت سرمایه (ROI)
پارامتر ROI یا نرخ بازگشت سرمایه، نشاندهنده میزان رشد قیمت یک ارز دیجیتال از ابتدای راهاندازی تا زمان بررسی این پارامتر است. پروژه آیوتا همانطور که در بالا به آن اشاره شد، در حال حاضر در پایینترین مقدار حجم سرمایه و قیمت خود دارد و بنابراین نباید انتظار داشت نرخ بازگشت سرمایه در آن بالا باشد.
نرخ بازگشت سرمایه در حال حاضر برای ارز دیجیتال آیوتا برابر ۵۵-% است. منفی بودن نرخ بازگشت سرمایه نشاندهنده این است که اگر در تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۱۷ که اولین تاریخی ثبت شده از آن در سایت کوینمارکتکپ است، اقدام به خرید این سکه میکردیم، الان ۵۰ درصد در ضرر بودیم. اما اگر در دسامبر ۲۰۱۷ اقدام به فروش آن میکردیم، نرخ بازگشت سرمایه ما برابر با ۶۹۳ درصد میشد.
یعنی اگر در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۷، یک میلیون تومان بر روی ارز دیجیتال آیوتا سرمایهگذاری میکردیم و و دسامبر همان سال اقدام به فروش آن میکردیم، سرمایهمان تقریبا ۱۰ میلیون تومان میشد.
یعنی ۱۰ برابر شدن سرمایه در مدت ۶ ماه!
جمع بندی
IOTA آیوتا باایجاد مشارکتهای برجسته با شرکت های بسیار بزرگی نظیر خودروسازی فولکس واگن،ساسمسونگ ،بوش ،فیلیپس و…. قدم های بزرگی ر راستای اینترنت اشیا برداتشته است. فعالیت های مهم دیگری نظیر کمک به شهر تایپه برای پیگیری پروژه های هوشمند داشته است که با این کار ، خود را از بسیاری از رقبای رمزنگاری دیگر متمایز کرده است.
آیوتا که نسل سوم ارزهای دیجیتال است، با قابلیتهای نوین خود نظیر تراکنشهای بسیار سریع بدون کارمزد، محبوبیت و شهرت زیادی را در بین کاربران پیدا کرده است؛ به گونهای که میتوان پیشبینی کرد که در آیندهای نه چندان دور بخش عظیمی از بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص دهد.