وب ۳ را شاید بتوان ازدواج بلاکچین با اینترنت دانست وب ۳ نسل سوم اینترنته و بعد از وب ۱ و وب ۲ میتوان وب سه را انقلابی در فضای اینترنت بلاکچبن و حتی تکنولوژی دانست چون این تکنولوژی ترکیبی از اینترنت و دانش بلاکچین است.
قبل از این که به سراغ وب۳ برویم باید با وب یک و وب دو آشنا شویم:
web1 (وب یک) چیست؟
وب۱ نسل اول اینترنت بود یک پلتفرم بسیار ساده و ابتدایی و همچنین محدود بود که تنها تعداد کمی از موسسات و دانشگاه ها و همچنین مراکز تبلیغاتی از آن ها استفاده می کردند. در وب۱ کاربران تنها حق دسترسی و استفاده از اطلاعات را داشتند، نه می توانستد آن را تغییر دهند و نه می توانستید اطلاعات جدیدی را اضافه کنند. در وب ۲ یا Web2 دیگر این موضوعات وجود ندارد و کاربران می توانند به راحتی در آن اطلاعات اضافه کنند و ایجاد کنند تا دیگران را سهیم در محتوا های خود کنند.
web2 (وب دو) چیست؟
وب ۲ در واقع همان اینترنتی است که در حال استفاده کردن از آن هستیم پس از وب ۱ و ایجاد وب ۲ همه چیز درباره تعامل و کاربران بود. در این مرحله، کاربران بیشتر محتوا را روی پلتفرمهایی مانند یوتیوب (YouTube)، اینستاگرام (Instagram) یا توئیتر (Twitter) ایجاد میکردند. این اینترنت بیشتر اجتماعی و مشارکتی بود، اما یک چالش بزرگ داشت. نقطه ضعف این اینترنت مشارکتی، بیشتر این بود که کاربران با ایجاد محتوا، اطلاعات و دادههای شخصی خود را نیز در اختیار شرکتهای این پلتفرمها قرار میدادند و نگرانی زیادی بابت حریم خصوصی و دسترسی این شرکتها به دادههای شخصی افراد به وجود آمده بود در واقع این شرکت ها به راحتی می تواند این اظلاعات را به هر قیمتی و در اختبار هر کسی قرار بدهند.
web3 (وب ۳) چیست ؟
وب ۳ نسل جدید اینترنت است اما به طور کلی، Web3 به اینترنتی اشاره دارد که توسط شبکههای غیرمتمرکز مانند بیت کوین و اتریوم امکانپذیر شده است. نوآوری اصلی این شبکهها ایجاد بسترهایی است که هیچ نهاد کنترل کننده مرکزی ندارد، اما زیر ساخت آن به صورتی است که همگان میتوانند به آنها اعتماد کنند. به این دلیل که هر کاربر و اپراتور این شبکهها باید از یک سری قوانین سخت کدگذاری شده، که به پروتکلهای اجماع معروف هستند، پیروی کنند.
نوآوری دیگر وب ۳ این است که این شبکهها بستری ایجاد میکنند که ارزش یا پول بین حسابها منتقل شود. این دو مورد یعنی تمرکز زدایی و پول اینترنتی کلیدهای اصلی وب ۳ هستند.
مزیت web3
مزیت اصلی Web3 این است که سعی میکند بزرگترین مشکلی را که در وب ۲ ایجاد شده است، برطرف کند: جمعآوری دادههای شخصی کاربران توسط شبکههای خصوصی که سپس به شرکتهای تبلیغی فروخته میشود یا حتی به طور بالقوه توسط هکرها به سرقت میرود.
با وب ۳، شبکه غیرمتمرکز است؛ بنابراین هیچ کس آن را کنترل نمیکند و برنامههای غیر متمرکز (Dapp) که در بالای شبکه ساخته شدهاند نیز باز هستند. باز بودن وب غیرمتمرکز به این معنی است که هیچ یک از طرفین نمیتوانند دادهها را به کنترل درآورند یا دسترسی را محدود کنند. هر کسی میتواند بدون مجوز از یک شرکت مرکزی، برنامههای مختلف را بسازد و به برنامهها متصل شود.
در Web3، ماهیت پول متفاوت است. به جای اینکه مجبور باشید به شبکههای مالی سنتی وابسته به دولتها و وابسته به مرزها محدود شوید، پول Web3 فوری، جهانی و بدون مجوز است. همچنین به این معنی است که میتوان از توکنها و رمزارزها برای طراحی مدلها و اقتصادهای کاملاً جدید استفاده کرد.
به عنوان مثال، تبلیغات در وب غیرمتمرکز نیازی به تکیه بر فروش دادههای کاربران به تبلیغکنندگان ندارد، بلکه میتواند برای مشاهده تبلیغات به کاربران پاداش دهد. به این ترتیب این خود کاربران هستند که پاداش را دریافت میکنند نه شرکتهای متمرکز پلتفرمهای مختلف.
برنامههای وب ۳ زیادی وجود دارد که در حال حاضر در دسترس هستند. یکی از محبوبترین و امیدوارکنندهترین محصولات شامل ابزارهای مالی غیرمتمرکز یا دیفای است که از طریق آن کاربران میتوانند وام بگیرند، داراییهای دنیای واقعی را توکن کنند، پیشبینی کنند، سرمایهگذاری کنند و داراییهای رمزارزی را مورد معامله قرار دهند.
محدودیتهای وب ۳
Web3 در حال حاضر محدودیتهایی دارد:
مقیاس پذیری: تراکنشها در وب ۳ کندتر است؛ زیرا غیرمتمرکز هستند. تغییرات در شبکه، مانند پرداخت، باید توسط ماینرها پردازش و در سراسر شبکه پخش شود.
کاربری سخت: تعامل با برنامههای وب ۳ سختتر است و به شناخت بیشتر نرم افزار و آموزش نیاز دارد و این میتواند مانعی برای پذیرش وب ۳ باشد.
دسترسپذیری: عدم یکپارچگی در مرورگرهای وب مدرن باعث میشود Web3 برای اکثر کاربران کمتر قابل دسترسی باشد.
هزینه: اکثر برنامههای کاربردی موفق بخش بسیار کمی از کد خود را روی بلاکچین قرار میدهند؛ زیرا اجرای برنامه روی بلاکچین گران است.
وب ۳ چگونه کار میکند؟
احتمالا هنگام خرید آنلاین با پیشنهاد خرید محصولات مشابه روبهرو شدهاید. در این موقعیت وبسایت از رفتار مشتری میآموزد و پیشنهادهایی بر همان اساس به او نشان میدهد. وب ۳ هم از مکانیزمهای یادگیری و اپلیکیشنهای مشابهی به شیوهای پالایششده استفاده میکند. به بیان ساده، اینترنت از رفتار شما میآموزد و با پیشنهادها محتوایی متناسب با نیازها، جستجوها و فعالیتهایتان به شما پاداش میدهد.
کاربرد وسیع فریمورکهای P2P یکی از شاخصههایی اصلی است که وب ۳ را از نسخهی قدیمیتر آن یعنی وب ۲ متمایز میکند. این جنبه شامل تمام کاربردهای اینترنت میشود. برای مثال:
به جای استفاده از گوگل درایو یا دراپباکس برای ذخیرهسازی، توزیع و اشتراکگذاری فایلها از سرویسهایی مثل Storj ،Siacoin ،Filecoin یا IPFS استفاده خواهید کرد. همچنین ممکن است به جای برقراری ارتباط از طریق واتساپ، زوم یا اسکایپ از پلتفرمهایی مثل Status استفاده کنید.
فیسبوک و توییتر به نظر ابدی میرسند؛ اما طولی نمیکشد که شاهد شکلهای جدیدی از شبکههای اجتماعی مثل Steemit ،Hive یا Alaska خواهیم بود. حتی گوگل کروم هم اولویت جهانی خود را به مرورگرهایی مثل Brave واگذار خواهد کرد که امنیت بیشتری ارائه میدهد.
تمام جایگزینهای سرویسهای کنونی کنترل کاربر بر دادههایش را افزایش خواهند داد و به بهبود پروتکلهای امنیتی، بینام بودن و پیشگیری از سوءاستفادهی سازمانهای فناوری از دادهها یا کنترل کامل آنها بر اطلاعات یا خدماتی مشخص کمک خواهد کرد.