همه چیز درباره ریپل و XRP
ریپل با XRP فرق دارد!
وقتی مردم نام ریپل را میشنوند، بلافاصله فکرشان به سمت ارز دیجیتال آن یعنی XRP میرود. اما اولین نکته اساسی که باید بدانید این است که ریپل با XRP کمی فرق دارد. در واقع ریپل با سایر ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین یا اتریوم هم تفاوتهای زیادی دارد.
وقتی ارز دیجیتال اتریوم (ETH) میخرید، به این معنی است که روی شبکه اتریوم سرمایهگذاری میکنید. وقتی ارز دیجیتال (BTC) میخرید یعنی روی شبکه بیت کوین سرمایهگذاری میکنید اما وقتی ارز دیجیتال XRP میخرید الزاما روی ریپل سرمایهگذاری نکردهاید.
البته در بین جامعه ارزهای دیجیتال وقتی نام ریپل به میان میآید، منظور همان ارز دیجیتال XRP است اما لازم است بدانیم که این دو مفهوم در حقیقت با یکدیگر متفاوت هستند. اگر تاکنون کمی گیج شدهاید، جای نگرانی نیست. بیشتر در این مورد توضیح میدهیم.اگر حتی کمی علاقهمند به دنیای ارزهای دیجیتال باشید، حتما تاکنون نام ریپل، این ارز دیجیتال مرموز را شنیدهاید
ارز دیجیتال ریپل (Ripple) چیست؟
اولین نکتهای که باید بدانید این است که ریپل هم یک پلتفرم است و هم یک ارز دیجیتال، این فناوری بیشتر به دلیل شبکهی پرداخت دیجیتالاش شناختهشده است اما دارای کریپتوکارنسی مختص به خود نیز هست. پلتفرم Ripple یک پروتکل بهصورت متنباز است که بهمنظور انجام تراکنشهای سریع و ارزان طراحی شده است. ریپل بهجای استفاده از سیستم ماینینگ بلاک چین، از یک مکانیزم اجماع از طریق گروهی از سرورها برای تأیید معاملات اش استفاده میکند. تراکنشهای ripple در عرض چند ثانیه تأیید میشوند و هزینهی بسیار کمی دارند (در مقایسه با بیت کوین که تائید معاملاتش زمان بیشتری طول میکشد و هزینههای بالایی را نیز شامل میشود). ریپل قطعاً قصد دارد تا بر تمام معاملات بینالمللی در سراسر جهان تسلط داشته باشد. این پلتفرم نهتنها ارز دیجیتال مخصوص به خود یعنی همان ریپل (XRP) را دارد بلکه به همهی افراد این امکان را میدهد تا از طریق این پلتفرم، ارز دیجیتال خود را در RippleNet ایجاد کنند.
اما ریپلنت (Ripplenet) چیست؟
ریپلنت شبکهای متشکل از ارائهدهندگان خدمات پرداخت مانند بانکها و شرکتهای خدمات مالی است که از راهکارهایی توسعه یافته توسط Ripple برای ارسال پول بهصورت جهانی استفاده میکنند.
ریپل از واسطهای به نام Gateway استفاده میکند که بهعنوان پیوندی در زنجیره اعتماد بین دو طرفی که مایل به انجام معامله هستند، عمل میکند. Gateway درواقع یک واسطهی اعتباری است که ارزها را از طریق شبکه ریپل به آدرسهای عمومی ارسال و یا دریافت میکند.علاوه بر این، این پلتفرم امکان پرداخت با هر ارزی ازجمله بیت کوین را فراهم میسازد و دارای کمیسیون معاملات داخلی ۰٫۰۰۰۰۱ دلار است (تنها دلیل رایگان نبودن آن جلوگیری از حملات DDos است).
هدف ریپل
ریپل میخواهد یک شبکه پرداخت و ارتباطی امن و غیرمتمرکز را برای موسسات مالی سراسر جهان فراهم کند. میتوان گفت که هدف ریپل کاملا در تضاد با بیت کوین است.
در حالی که بیت کوین با هدف تراکنشهای همتا به همتا و حذف واسطهها و بانکها روی کار آمده است، رپیل عقیده دارد که بانکها به خودی خود بد نیستند و فقط نحوه انجام کار آنهاست که باعث ایجاد مشکلات پرداختی و انتقال پول میشود.
ریپل قصد دارد تا با عرضه محصولات بانکی غیرمتمرکز، مشکل تبادلات بینالمللی پول در جهان را برای همیشه حل کند. سالانه بیش از ۱۵۵ تریلیون دلار پول به صورت برون مرزی در سراسر جهان جابهجا میشود. مشکلات انتقال پول توسط بانکها و موسسات مالی سالهاست که حلنشده باقی مانده است و با توجه به رشد فناوری، هنوز انتقال بینالمللی پولهای کلان بین ۳ تا ۷ روز طول میکشد که نیازمند کارمزدهای بسیار بالا و انجام کاغذ بازیهای زیادی است. رپیل میخواهد به این مشکلات برای همیشه پایان داده و بخش بزرگی از انتقالات پول را انجام دهد.
البته ریپل رقیبان بسیار سرسختی در سر راه خود دارد که مهمترینشان سوئیفت است. مزیت ریپل نسبت به سوئیفت، توزیعشده بودن و سرعت بالای تراکنشهاست. استلار را هم میتوانیم یکی دیگر از رقیبان ریپل بدانیم.
در حال حاضر شرکت ریپل سه محصول اصلی برای بانکها و موسسات مالی دارد که عبارتند از:
ایکس کارنت (xCurrent)
ایکس رپید (xRapid)
ایکس ویا (xVia)
اینها در حال حاضر سه محصول اصلی شرکت ریپل هستند که تحت عنوان یک نام جامع به نام ریپلنت (RippleNet) قرار دارند.
ارز دیجیتال XRP فقط روی شبکه ایکس رپید کاربرد دارد و در دیگر محصولات این شرکت، یعنی ایکس کارنت و ایکس ویا، این ارز دیجیتال کاربرد و جایگاه چندانی ندارد. لازم به ذکر است که این روزها بیشتر شرکتهای تحت قرارداد ریپل از محصول ایکس کارنت آن استفاده میکنند. بنابراین وقتی خبر همکاری ریپل با یک شرکت بزرگ منتشر میشود، لزوما به معنای کاربرد بیشتر XRP و احتمال افزایش قیمت آن نخواهد بود.
ایکس کارنت (xCurrent)
ایکس کارنت پلتفرمی است که بانکها و موسسات مالی برای انجام پرداختهای برون مرزی از آن استفاده میکنند. این محصول روی یک دفتر کل توزیع شده به اسم اینترلجر (Interledger) کار میکند. نکته قابل توجه این است که این دفتر کل توسط متخصصان شرکت ریپل ساخته شده است اما توسط این شرکت کنترل نمیشود. کنترل دفتر کل اینترلجر در دست کنسرسیوم شبکه جهانی وب (W3C) است. W۳C یک سازمان غیرانتفاعی است که استانداردهای بینالمللی شبکه جهانی وب را تعیین و کنترل میکند.
هدف اصلی xCurrent ایجاد قابلیتی برای انجام پرداختها و تراکنشهای آنی با همه ارزهاست، نه فقط ارزهای دیجیتال.
ایکس کارنت با فراهم کردن نقدینگی کافی از ارزهای گوناگون و فراهم کردن یک پیامرسان مالی غیرمتمرکز، به بانکها این امکان را میدهد که بدون نگرانی با یکدیگر به تعامل مالی بپردازند. به عنوان مثال یک بانک میتواند با ایکس کارنت دلار ارسال کند و بانک گیرنده، معادل همان مقدار دلار را به صورت یورو دریافت کند.
اکثر شرکتهای همکار ریپل در حال حاضر فقط از ایکس کارنت استفاده میکنند. در ایکس کارنت لزوما نیازی به استفاده از ارز دیجیتال XRP نیست.
ایکس رپید (xRapid)
ایکس رپید یک محصول برای حل مشکل نقدینگی در انجام معاملات بین بانکی است که به صورت مستقیم از ارز دیجیتال XRP استفاده میکند. این محصول پول فیات را به XRP تبدیل کرده و پس از انتقال، آن را به پول مورد نیاز در بانک مقصد تبدیل میکند. با این روش، بانک مبدأ برای ارتباط با بانک مقصد نیازی به استفاده از یک بانک واسط یا تامین کننده نقدینگی نخواهد داشت.
برای مثال اگر شرکت A در ایران از شرکت B در ژاپن مواد خام بخرد، تراکنش روی سیستم ایکس رپید به این صورت خواهد بود:
ایکس رپید با ریال شرکت A اقدام به خرید XRP میکند و پس از انتقال XRP، آن را به ین ژاپن تبدیل میکند تا بدست بانک مقصد برسد. الگوریتم ایکس رپید طوری طراحی شده است که بهترین قیمت برای تبدیل ریال به XRP و XRP به ین را پیدا میکند. با این روش بانک ایرانی نیازی ندارد که در یک بانک کارگزار در ژاپن، ین ژاپن نگهداری کند. همچنین نیازی به یافتن یک تامین کننده نقدینگی برای تبدیل پولها نخواهد بود.
در زمان نگارش این مقاله، بیش از ده بانک و موسسه مالی بزرگ آزمایشات لازم برای استفاده از ایکس رپید را آغاز کردهاند.
یکی از موانعی که بر سر راه گسترش ایکس رپید قرار دارد، بحث نقدینگی در ارز دیجیتال XRP است. برای اینکه این پلتفرم بتواند به اهداف خود برسد، باید در صرافیهای بسیار زیادی در سراسر دنیا لیست شود و به حجم معاملات قابل توجهی دست ی
یابد.
ایکس ویا (xVia)
ایکس ویا یک واسط کاربر است که برای استفاده آسانتر از ایکس کارنت و ایکس رپید طراحی شده است و امکان برقراری ارتباط بین محصولات مختلف ریپل را با روشی ساده فراهم میکند. این محصول در سال ۲۰۱۸ طراحی شده و هماکنون در مرحله آزمایشی قرار دارد.
ارز دیجیتال XRP
ارز دیجیتال XRP، یک دارایی دیجیتال است که توسط شرکت ریپل ساخته و عرضه شده است. در زمان نگارش این مقاله، این ارز دیجیتال در رده سوم بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد. همانطور که گفتیم XRP در حال حاضر فقط روی یکی از محصولات ریپل یعنی xRapid کاربرد دارد.
ارز XRP استخراج نمیشود. تمام ۱۰۰ میلیارد واحد آن در سال ۲۰۱۳ توسط شرکت ریپل صادر شد. در آن زمان، حدود ۲۰ میلیارد واحد از تمام توکنها به بنیانگذاران این شرکت رسید و ۸۰ درصد باقیمانده توسط شرکت در یک سپرده غیرمتمرکز نگهداری شد تا آرام آرام به بازار تزریق شود. هر ماه ۱ میلیارد واحد XRP به بازار تزریق میشود.
ارز دیجیتال XRP روی یک دفتر کل توزیع شده به نام ایکسآرپی لجر (XRP Ledger) منتقل میشود. تراکنشهای این ارز دیجیتال توسط نودهایی که روی این دفتر کل قرار دارند، تایید میشوند.
از مزیتهای XRP میتوان به سرعت تراکنشهای فوقالعاده بالا و کارمزدهای به شدت پایین اشاره کرد. در حال حاضر تکمیل شدن هر تراکنش ریپل فقط حدود ۴ ثانیه طول میکشد و میتوان میلیونها دلار پول را فقط با چند دلار کارمزد انتقال داد.
تفاوت اساسی بیت کوین با ریپل چیست؟
این سرورهای اعتبار سنجی و مکانیسم اجماع هستند که باعث میشوند مردم تصور کنند ریپل هم یک تکنولوژی مبتنی بر بلاک چین است، اگرچه ریپل هم اجماع گرا است، اما برخلاف بیت کوین مبتنی بر بلاک چین نیست. ریپل برای شرکتهای بزرگ ساختهشده است و بااینکه برای مصارف پرداخت شخص به شخص نیز از آن استفاده میشود، اما تمرکز اصلیاش این مسئله نیست. هدف اصلی پلتفرم ریپل انتقال پول در حجم بالا در سرتاسر جهان با سریعترین سرعت ممکن است. تاکنون، ریپل از زمان انتشارش با بیش از ۳۵ میلیون تراکنش پردازش شده بدون مشکل، همچنان پایدار باقیمانده است. این پلتفرم قادر به انجام ۱،۵۰۰ معامله در ثانیه (TPS) است و همچنان قصد دارد تا به سطح Visa یعنی ۵۰،۰۰۰ تراکنش در ثانیه برسد، در مقایسه، بیت کوین میتواند ۳-۶ tps و اتریوم ۱۵ tps را هدایت کند. توکن ریپل (XRP) مانند ارزهای دیجیتال بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و بسیاری دیگر از کریپتوکارنسی تا استخراج نمیشود. در عوض، XRP در همان ابتدای کار به تعداد ۱۰۰ میلیارد کوین منتشر شد. استفاده از XRP کاملاً مستقل از شبکهی ریپل است. به این معنا که بانکها برای انتقال دلار، یورو و … به XRP احتیاج ندارند و این همان چیزی است که ممکن است بسیاری از سرمایهگذاران کوچک هنگام خرید این توکن آن را فراموش کنند.
مزایا و معایب پروتکل ریپل
مزایا:
تقریباً ضد جعل است
انجام سریع تراکنشها در طی چند ثانیه
در مرحله نهایی خود میتواند بهعنوان مترجم جهانی هر ارزی عمل کند
قابلیت وام دادن و وام گرفتن سریع مبالغ پول
اتصال ساده شبکههای پرداخت
تورم ندارد، چراکه تمامی توکن تا از ابتدا استخراج شدهاند و از قبل وجود دارند
معایب:
ریپل بااینکه تحولات مثبتی را ایجاد کرده است، اما این شرکت به دلیل شیوههای مختلف تجاریاش اغلب مورد انتقاد قرار میگیرد. این شرکت بیان کرده بود که بخش عظیمی از ارز دیجیتال XRP را به کاربران شبکه منتقل خواهد کرد، اما تاکنون تنها مقادیر اندکی منتقل شدهاند. علاوه بر این، آزمایشگاههای ریپل تقریباً نیمی از کل XRP موجود در شبکه را برای خود نگهداشتهاند تا از ارزش آن بهرهمند شوند. این ارز دارای ویژگی متنباز است و بااینکه بسیار هوشمند است، زمانی که کد آن در دسترس قرار میگیرد، فرصتی به وجود میآید تا سود جویان تلاش کنند آن را هک کنند.
کیف پولهای ریپل (XRP)
برخلاف بیت کوین و اتریوم، ریپل (XRP)، به عنوان یکی از سه ارز دیجیتال بزرگ بازار ارزهای دیجیتال، کیف پولهای رسمی زیادی ندارد. وبسایت رسمی ریپل هیچ کیف پولی برای ذخیره XRP معرفی نکرده است و تمام مسئولیتها را به کاربران واگذار کرده است. احتمالا دلیل این موضوع این است که ارز دیجیتال ریپل با هدف ذخیره شدن توسط بانکها و موسسات مالی بزرگ عرضه شده و شرکت ریپل نمیخواهد مسئولیت سرمایهگذاری در ریپل توسط سرمایهگذاران کوچک را بر عهده بگیرد.
در حالی که وبسایت ریپل از معرفی کیف پول اجتناب کرده است، چند کیف پول معتبر و تست شده برای ریپل وجود دارد که در ادامه چند مورد از بهترینشان را معرفی میکنیم.
توجه: طبق پروتکل و سیاستهای XRP، برای ساختن کیف پول ریپل باید ۲۰ واحد XRP پرداخت کنید. به عبارت دیگر بعد از ساختن کیف پول ریپل، با ارسال ۲۰ واحد XRP به آن، تازه میتوانید تراکنش انجام دهید. بنابراین پیشنهاد میکنیم از روز نخست، کیف پول مناسب را انتخاب کنید تا هر بار برای آدرس های مختلف ۲۰ XRP از دست ندهید.
ماجرای شکایت SEC از ریپل از کجا شروع شد؟
در تاریخ ۲۲ دسامبر ۲۰۲۰، سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) اعلام کرد که از شرکت RippleLabs و دو مدیر آن به اتهام فروش یک اوراق بهادار ثبت نشده، شکایت کرده است. این سازمان ادعا کرد که شرکت ریپل لبز ۱٫۳ میلیارد دلار سرمایه جمع کرده است و آن دو مدیر به شخصه ۶۰۰ میلیون دلار XRP فروختهاند. SEC به طور خاص از کریس لارسن، مدیرعامل سابق شرکت و بردلی گارلینگ هاوس (Bradley Garlinghouse)، مدیرعامل فعلی شکایت کرده است.
سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا عقیده دارد که ارز دیجیتال XRP یک اوراق بهادار است و فروش آن به ثبت شدن و دریافت مجوز نیاز دارد. این ادعا توسط اکثریت فعالان حوزه ارزهای دیجیتال و همچنین کارشناسان حقوقی صنایع مالی مورد انتقاد واقع شده است.
تست هاوی چیست؟
SEC برای آنکه تشخیص دهد یک دارایی اوراق بهادار است یا نه، از تست هاوی (The Howey test) استفاده میکند. این تست از ۴ سؤال زیر تشکیل شده است:
آیا برای خرید این دارایی از پول استفاده میشود؟
آیا این دارایی قابل معاوضه است؟ (آیا ارزش هر یک واحد از آن با دیگری برابر است؟ مانند دلار که هر اسکناس ۱ دلاری با اسکناسهای ۱ دلاری دیگر ارزش یکسانی دارد.)
آیا این دارایی با انتظار سود کردن خریداری میشود؟
آیا خریداران از شرکت یا شخصی را که دارایی را به آنان میفروشد، عامل سود میدانند؟
بیشتر صاحبنظران عقیده دارند که پاسخ ۳ سؤال اول برای XRP مثبت است، اما سوال چهارم است که این ارز دیجیتال را در تست هاوی رد میکند.
در صورت باخت ریپل در دادگاه چه خواهد شد؟
هنگامی که SEC شکایت خود را از شرکت ریپل لبز اعلام کرد، فروش عمدهای در بازار شکل گرفت و قیمت XRP شاهد ریزش بسیار شدیدی بود. بزرگترین باخت ریپل در تمام این مسائل، عقب ماندن آن از رشد دیگر ارزهای دیجیتال بود. از زمان آغاز این نبرد قانونی، بیت کوین، اتریوم و بسیاری از دیگر ارزهای دیجیتال بازار شاهد افزایش قیمتهای زیادی بودهاند، اما XRP از این روند صعودی، عقب مانده و همپای بازار حرکت نکرده است.
به دلیل حواشی پیشآمده، ریپل متحمل شکستها و ضررهای دیگری از جمله حذف شدن از صرافیهای متعدد و لغو قراردادهای همکاری نیز شده است.
در همان ابتدا درصد زیادی از سرمایهگذاران ریپل باور داشتند که این نبرد قانونی، پایان تلخی برای ریپل خواهد بود و اگر بتوانند ریپل خود را بالاتر از ۲۰ سنت بفروشند، شانس آوردهاند.
بااینوجود، حامیان از این اتفاق جلوگیری کردند و با خرید حجمهای زیادی از XRP، از ریزش هرچه بیشتر این ارز دیجیتال جلوگیری کردند. البته این افراد ثمره اعتمادشان را هنگامی که ریپل به اوج سالانه ۱٫۴۵ دلاری خود رسید، دیدند. اوج قیمت ریپل در سال ۲۰۲۱، پس از پیروزیهای کوچک این شرکت در دادگاه رقم خورد.
خود SEC هم نمیداند ریپل چیست!
اخیرا اظهارنامهای از یک صرافی که درخواست بیهویت ماندن داشت، ارائه شد که در آن آمده است: «هنگامی که در سال ۲۰۱۹ از SEC سوال کردیم که آیا ریپل اوراق بهادار است یا خیر، آنها گفتند ریپل اوراق بهادار نیست.»
در کل، مدارک و شواهد رو شده، شرایط را طوری نشان میدهد که گویی سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا به دنبال انتخاب برنده و بازنده میان ارزهای دیجیتال است. همان استدلالهایی که این سازمان برای اوراق بهادار بودن ریپل ارائه کرده است، میتواند برای سایر ارزهای دیجیتال مانند اتریوم نیز استفاده شود، اما SEC فقط از ریپل شکایت کرده و آن را اوراق بهادار خوانده است.
در حال حاضر شرایط این نبرد قانونی، آنقدر برای شرکت ریپل خوب است که سخنگوی آن عنوان کرد: «اعتمادبهنفس خوبی برای پیروز شدن داریم و با SEC توافق نخواهیم کرد.»
در صورتی که ریپل از این دادگاه پیروز بیرون بیاید، میتوان پیشبینی کرد که ارز دیجیتال XRP شاهد یک رشد بسیار قوی خواهد بود. بررسی روند قیمت بازار نشان میدهد که اگر حواشی این دادگاه و درگیری قانونی برای ریپل پیش نمیآمد
اوجگیری چهار ساله
از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸، ریپل به شدت رشد کرد. در ابتدا و در سال ۲۰۱۴ قیمت ارز دیجیتال XRP بیش چند صد درصد افزایش یافت و با عبور از لایت کوین (آن زمان اتریوم عرضه نشده بود) به رتبه دوم بازار رسید. ریپل طی چهار سال توانست با بیش از ۱۰۰ بانک و شرکت مالی بزرگ قرارداد همکاری ببندد و مجوزهای زیادی از دولت ایالات متحده آمریکا کسب کند. اوایل سال ۲۰۱۸ دوران اوج ریپل بود که ارزش کل آن به بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار رسید. کاری که کمتر شرکتی در آمریکا توانسته بود طی این مدت کم انجام دهد.